Η εγκληματικότητα, ο φόβος και ο Mad Max

Πριν δύο εβδομάδες και ενώ είχα μεταβεί στην Αθήνα και ενώ έτρωγα με την κολλητή σε «καλό» εστιατόριο, η τσάντα μου έκανε φτερά. Ήταν η ίδια μέρα που σκοτώθηκε η 32χρονη στο Γερμανό του Βύρωνα… Τρία χρόνια πριν, ξύπνησα πρωί στο σπίτι μου και μου έλειπαν λαπ τοπ, πορτοφόλι, τηλέφωνα, κλπ…

Έξαρση της εγκληματικότητας. Εννοείται. ..

Έτσι, μου έρχεται συνεχώς στο μυαλό τον τελευταίο καιρό, κάτι που έγραψε ο Ρούσσος Βρανάς στα Νέα. Για μια κοινωνία που θα μοιάζει όλο και περισσότερο στο Mad Max.Το θυμάστε το Mad Max; Στην ταινία αυτή λοιπόν, βασιλεύει η παρανομία, η οικονομία έχει καταρρεύσει, το ίδιο και οι κοινωνίες. Ξέφρενες συμμορίες λυμαίνονται τα πάντα, οι άνθρωποι σκοτώνουν και τη μάνα τους για ένα λίτρο βενζίνης. Ένα βάρβαρο φουτουριστικό σύμπαν, που όμως αν κοιτάξουμε γύρω μας τα σημάδια, θα μπορούσε να συμβεί και σήμερα.

Στις εικόνες αυτές, εγώ θα προσέθετα και εκείνες από την ταινία «Children of Men». Ένας κόσμος φασισμού, στυγνής καταστολής, με βομβιστικές επιθέσεις, ορδές μεταναστών σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, με αξιωματούχους καλά απομονωμένους σε γυάλες αδιατάρακτης ηρεμίας μακριά από τους πολίτες που αλληλοσφάζονται. Τα έργα του πολιτισμού (κι αυτό με καίει περισσότερο), έχουν καταστραφεί και όσα έχουν σωθεί, στολίζουν σαλόνια πλουσίων. Όταν την είδα πριν 2 χρόνια συγκλονίστηκα, γιατί μου φάνηκε πολύ προφητική.
Σας φαίνονται απίθανα όλα αυτά; Και όμως, ο άνθρωπος έχει αποδείξει ότι είναι ικανός για τα χειρότερα.

Φεύγω από τις ταινίες και έρχομαι στη δική μου επόμενη μέρα.
Βγήκα στο κέντρο γι α δουλειές και εκεί αισθάνθηκα μερικά πολύ παράξενα πράγματα. Είχα αγκαλιάσει την τσάντα μου λες και κάποιος ανά πάσα στιγμή θα ερχόταν να μου την αρπάξει, κοίταξα τουλάχιστον 3 φορές πίσω μου να δω ποιος με ακολουθεί. Και για πρώτη φορά ένιωσα φόβο. Ένωσα ευάλωτη και εξαιρετικά ανασφαλής να κυκλοφορήσω. Και μετά ένιωσα – ναι το ομολογώ – μισανθρωπία, εχθρότητα, ξενοφοβία. Συναισθήματα σα σκουλήκια, αλλά τα ένιωσα. Χρειάστηκε να επιστρατεύσω όλα μου τα ιδανικά, τις ανθρωπιστικές αξίες, για να πολεμήσω τα σκουλήκια.

Αργότερα διάβαζα: « Στο όνομα του φόβου, ο άνθρωπος συρρικνώνεται, υψώνει τείχη αυτοπροστασίας και αμπαρώνεται σε ένα κελί. Αντιδράσεις που μας γυρνάνε ολοταχώς προς τα πίσω εμφανίζονται. Η αυτοδικία, η μισαλλοδοξία, η ξενοφοβία, η ακραία συντηρητικότητα, είναι ορισμένες από τις πιο σκοτεινές παρενέργειες της ανασφάλειας που γεννά ο φόβος της εγκληματικότητας και ενδέχεται να πάρουν μορφή χιονοστιβάδας».

Συνεπώς η δική μου εμπειρία, θα μπορούσε να αποτελέσει μία εξατομικευμένη μελέτη περίπτωσης για το πώς λειτουργούν τα συναισθήματα απέναντι στο φόβο της εγκληματικότητας. Εγώ όμως προσπάθησα να βάλω τη συνείδηση μπροστά για να παρακάμψω τα ένστικτα. Είναι δυνατόν όμως να γίνει κάτι τέτοιο σε μαζικό επίπεδο;

Και αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα. Κατά πόσο οι άνθρωποι θα μπορέσουμε να προτάξουμε τις αξίες που χρόνια έχουμε οικοδομήσει απέναντι στο μίσος και το φόβο. Κατά πόσο, σε αυτή την κρίσιμη καμπή που διέρχεται ο κόσμος και ο πολιτισμός, θα αποφύγουμε τη ζούγκλα και τα ξέφρενα ένστικτα, οδηγούμενοι με μαθηματική ακρίβεια σε κάτι που εγώ θα ονόμαζα Μεταμοντέρνο Μεσαίωνα.

Διαφορετικά, ένας νέος κόσμος βαρβαρότητας είναι πολύ πιθανό να ανατείλει. Αναρωτιέμαι μόνο μήπως το ανθρώπινο είδος χρειάζεται ακριβώς αυτές τις σκοτεινές εποχές, χρειάζεται να πιάσει πάτο, για να αρχίσει να σηκώνεται ξανά.
Ένα μόνο είναι το σίγουρο: Στον νέο αυτό κόσμο, δε θα υπάρχει κανένας Τρελός Max να μας σώσει.