Όταν το Παιδί της Αφροδίτης ήρθε σε επαφή με τις πολιτισμικές θεωρίες.

Αυτόν τον καιρό διαβάζω με πάθος πολιτισμικές θεωρίες. Διαβάζω Marx, Weber, Durkheim, Gramci, Adorno, Habermas, Althusser και έπονται άλλοι πολλοί.

Και σκέφτομαι: ρε γαμώτο, όλη μου τη ζωή διαβάζω. Πώς είναι δυνατόν τόσα χρόνια να μην είχα ιδέα για όλα αυτά τα πράγματα;
Θα μου πεις: με τις αρχαιολογίες, τις ιστορίες, τις ιστορίες της Τέχνης, τι περίμενες;
Και όμως. Πρέπει κανείς να σπουδάσει κοινωνικές επιστήμες για να τα γνωρίσει αυτά; Και εν πάση περιπτώσει γιατί οι εν λόγω ανθρωπιστικές σπουδές να μένουν αποκομμένες από τις κοινωνικές και πολιτισμικές θεωρίες;
Σάμπως η αρχαιολογία δε θα έπρεπε πρωτίστως να συνδέεται με την κοινωνιολογία, την κοινωνική ανθρωπολογία και τις ιδέες που έχουν διατυπωθεί για τις ανθρώπινες κοινωνίες; (οι λόγοι βέβαια που στην Ελλάδα οι επιστήμες αυτές είναι τόσο αυτοαναφορικές, είναι καθαρά ιστορικοί και βέβαια πολιτικοί αλλά αυτό είναι θέμα για άλλο ποστ).

Και έπρεπε να σκοτωθεί ένα 16χρονο παιδί, να γίνει μια ριμάδα εξέγερση και βέβαια μια οικονομική κρίση για να συνειδητοποιήσω ότι «κάτι σάπιο, όπως θα έλεγε ο Σαίξπηρ, υπάρχει όχι στο βασίλειο της Δανιμαρκίας, αλλά στο παγκόσμιο καπιταλιστικό βασίλειο».
Και έτσι να ανακαλύψω ότι στοχαστές έχουν μιλήσει εδώ και 100 και 150 χρόνια για την ηγεμονική ιδεολογία του καπιταλισμού, την ανθρώπινη αλλοτρίωση μέσα από τη γραφειοκρατία, την εμπορευματοποίηση, την κουλτούρα του καταναλωτισμού και βέβαια τη συστηματική παραπλάνηση μέσω της πολιτιστικής βιομηχανίας και την ψευδαισθητική θέση του ατόμου στο σύγχρονο κόσμο.

Και σκέφτομαι: έφτασα 32 χρονών, με σπουδές, πτυχία, ένα σημαντικό πολιτισμικό κεφάλαιο και αξιόλογες δόσεις προσωπικής αναζήτησης, για να αρχίσω να ανακαλύπτω τις δομές του νεωτερικού κόσμου.
Πόσος κόσμος εκεί έξω, εκατομμύρια, δισεκατομμύρια, καταπίνει αμάσητη την καπιταλιστική τροφή; Πόσος κόσμος θεωρεί φυσική και δεδομένη την υπάρχουσα μορφή του κόσμου; Καταναλώνει με ευχαρίστηση – δε λέω – τα προϊόντα της μαζικής κουλτούρας; με λίγα λόγια κοιμάται τον ύπνο του δικαίου;

Και σκέφτομαι πόσο δίκιο έχει ο Λουί Αλτουσέρ όταν μιλά για τον κυρίαρχο ιδεολογικό μηχανισμό του εκπαιδευτικού συστήματος. Αυτό το εκπαιδευτικό σύστημα και ειδικότερα το ελληνικό που τόσο μεθοδευμένα αναπαράγει του μύθους, τους ρόλους, τα πρότυπα. Που διδάσκει (και αυτό κουτσά, στεγνά, ξύλινα) την απαράμιλλη λάμψη του αρχαίου ελληνικού πνεύματος, τις διανοητικές κατακτήσεις του Διαφωτισμού αλλά και ολόκληρη τη θετικιστική πλάνη εφεξής. Αλλά δε λέει κουβέντα για το σύγχρονο κόσμο, τη μορφή του, την παγκοσμιοποίηση, το υπάρχον σύστημα. Και βάζει μαθητές να γράφουν εκθέσεις για την αλλοτρίωση, την αποξένωση, χωρίς να λέει όμως την αλήθεια. Σκεπτόμενοι πολίτες; Οι πιο επικίνδυνοι...

Δηλαδή πρέπει να φτάσει κανείς τουλάχιστον στη φάση του διδακτορικού ή έστω να ανήκει στη μικρή εκείνη κατηγορία που αγαπά τη γνώση, για να έρθει σε επαφή με ιδέες και έννοιες που θα έπρεπε να τις έχει γνωρίσει πολύ νωρίτερα;

Πόσος κόσμος εκεί έξω ζει με το όνειρο μιας Mercedes, μιας Luis Vuitton, ζει για να είναι ισόβια χρεωμένος στις τράπεζες, για να γίνει μεγαλοστέλεχος μιας επιχείρησης, να πατήσει επί πτωμάτων, να κάνει πλαστική στο στήθος, να φτιάξει κορμάρα, να αποχαυνωθεί υπέροχα στα μεσημεριανά κουτσομπολίστικά, να μάθει την αλήθεια στις ειδήσεις των 8.... Πόσος κόσμος;........